معرفی درخت ارغوان : ارغوان درختچهای است نسبتاً بلند به ۸-۱۲ متر به گستردگی ۴ متر خزان پذیر مقاوم به سرما تا منفی ۲۳ درجه سانتیگراد را تحمل میکند بومی اروپا و غرب آسیا ازجمله کشورمان میباشد.
برگها مدور، کامل، قلبی شکل، گل صورتی-ارغوانی، کاسه قوزدار با دندانههای کوتاه وبه روی گل آذین خوشههای کوچک میوه ارغوان نیام، مسطح با دانههای فراوان، باز شونده با دو کفه، موسم گلدهی فروردین-اردیبهشت قبل از پیدایش برگها گلها در ارغوان به روی تنه و شاخهها شکوفا میشود وتنها درختی است که به روی تنه آن گل داده میشود موارد استفاده کاربرد در محوطه سازیها تک کاشت، کاشت حاشیه آب، پرچین، در گذشته در اکثر حاشیه باغات میوه روستاها کشور کشت میشد برای استفاده از ترکه درخت در بافت سبد که مصرف زیادی در زندگی روستایی داشت که با تولید پلاستیک منسوخ شده و امروزه به مقدار اندک در هنر سبد بافی و هنرهای دستی کاربرد دارد.
روش ازدیاد: کاشت بذر در بهار در هوای آزاد خوابانیدن ساقه و قلمه از دیگر روشهای ازدیاد ارغوان است.
شرایط مناسب: مکانی پرنور و آفتاب مستقیم و در مکانها نیمه سایه هم رشد مناسبی دارد ولی گلدهی گیاه کم میشود به کم آبی مقاوم و نیاز آبی کمی دارد خاک مرطوب و خوب زهکشی شده به انواع خاکها ازجمله خاکهای آهکی و قلیائی و اسیدی خشک مقاوم است، اقلیم، معتدل سرد.
بونسای ارغوان: درختچه ارغوان مناسب برای طراحی بونسای هست اما به خاطر اینکه زیاد پا جوش تولید میکند و در گلدان رشد اندکی دارد و تنه به سختی ضخیم میکند مورد استقبال قرار نگرفته و اندکی از هنرمندان بونسای اقدام به پرورش بونسای ارغوان میکنند فرم چند تنه مناسب برای طراحی ارغوان به شکل بونسای است.
روشهای تکثیر ارغوان:
تکثیر توسط بذر: بذر ارغوان را فروردین ماه در هوای آزاد میکارند قبل از کاشت توصیه شده به مدت یک دقیقه در آب جوش ویا برای مدت ۳۰ یا ۶۰ دقیقه در اسید سولفوریک غلیظ قرار بدهید تا بذرها جوانه زنی سریع داشته باشند بهتر است بذرها را اواخر زمستان از روی درخت مادر جمع آوری کرد که نیاز سرمایی آنها برطرف شده باشد تیمار سرمایی بذر ارغوان به مدت ۳ ماه در دمای ۴-۲ درجه سانتیگراد باید نگهداری شود و سپس اقدام به کاشت آنها کرد دانهها در مخلوطی از خاک، ماسه و پیت ماس بکارید و رطوبت بستر کشت را تا جوانه زنی بذرها حفظ بکنید.
تکثیر توسط کاشت قلمه: در اوایل بهار از قلمههای علفی میتوان گیاه را تکثیر کرد و در اوایل پاییز شاخههای چوبی را میتوان قلمه زد.
روش دیگر تکثیر درخت ارغوان خوابانیدن ساقه است که در پاییز و بهار میتوان اقدام به خوابانیدن ساقهها در زمین ویا خوابانیدن هوایی اقدام کرد
پیوند در اغوان به سختی میگیرد وبرای تکثیر از روش پیوند استفاده نمیکنند.
انتشار جغرافیایی درختچه ارغوان در کشورمان در تمام نواحی ساحلی دریای خزر، نواحی غرب رشته کوه زاگرس، خراسان، تهران و اطراف و امروزه به عنوان گیاهی زینتی در فضا سبز اکثر نقاط ایران کاربرد دارد.
درختچه ارغوان سریع رشد وبه خاطر اینکه تولید شاخههای زیاد در کنار هم در سطح زمین میکند پرورش تک تنهای آن مشکل است و بهتر است به همان شکل طبیعی ویا به فرم چند تنهای تربیت شود.
شرایط نگهداری و تکثیر درخت ارغوان :
خاک مناسب درخت ارغوان :
درخت ارغوان به نوع خاک حساس نیست و در هر خاکی رشد میکند. با این وجود خاکهای آهکی گچی، غنی از مواد غذایی و دارای زهکش مناسب، برای رشد بهتر گیاه مفید است.
آبیاری درخت ارغوان :
درخت ارغوان گیاهی مقاوم به خشکی است و نیاز به آبیاری متوسط دارد. در فصل تابستان هر دو هفته یکبار آبیاری برای گیاه مناسب است. توجه داشته باشید، خاک همیشه مرطوب و خاکی که آب را در خود نگه دارد، باعث از بین رفتن و نابودی ریشه گیاه خواهد شد.
دمای مناسب درخت ارغوان :
اگر چه این گیاه به شدت به سرما مقاومت دارد و در دماهای پایین خشک نمی شود، ولی رشد آن در هوای خنک بهتر صورت می گیرد.
نور مورد نیاز درخت ارغوان :
ارغوان در محیط سایه آفتاب به خوبی رشد میکند و بهتر است در طول روز از شش ساعت نور مستقیم خورشید بهرهمند باشد. اگر این گیاه را در محیط آپارتمان نگهداری میکنید، بهترین مکان برای قرار دادن آن بالکن و پنجرههای جنوبی آپارتمان است.
کوددهی درخت ارغوان :
درخت ارغوان به کود زیادی نیاز ندارد و هر چندسال یک بار کوددهی برای آن کافی است. در اواخر فصل رشد میتوان از یک کود همه منظوره برای این درخت استفاده کرد تا درخت قبل از شروع سرما به اندازه کافی قوی شده باشد.
هرس درخت ارغوان :
با هرس این درخت می توان موجب شد که گیاه به فرم درختچه یا بوته ای رشد کند.
تکثیر درخت ارغوان :
- بذر گیاه با قوه نامیه بالا را از مراکز گل و گیاه تهیه کنید. با توجه به اینکه پوشش بذر این گیاه بسیار سخت است، با استفاده از یک چاقوی تیز، چند شکاف کوچک در پوشش بذر ایجاد کنید یا بذر را توسط کاغذ سنباده بمالید تا پوشش آن نازک شود.
- بذر را به مدت یک شب در آب ولرم بخیسانید تا سرعت جوانهزنی بذر بیشتر شود، همچنین میتوانید بذر را در آب قرار داده و به مدت نیم ساعت بجوشانید.
- بذرها را در گلدانی حاوی ماسه بکارید و روی گلدان را با پلاستیک شفاف بپوشانید.
- گلدان را در محلی با دمای ۴ تا ۵ درجه سانتیگراد قرار دهید. در این مرحله میتوانید گیاه را در داخل طبقات پایینی یخچال نگهداری کنید.
- طول زمانی که گیاه بایستی در این دما باشد، بین ۵ تا ۸ هفته است. توجه داشته باشید در طول این زمان، همواره سطح بستر کاشت (شن) را مرطوب نگه دارید.
- بعد از این مدت گلدان را از یخچال خارج و بذر را در گلدان اصلی حاوی خاک با زهکشی مناسب در عمق سک سانتیمتری بکارید. مناسبترین ترکیب خاکی برای کاشت بذر ارغوان مخلوطی از ۳۰ درصد خاک باغچه + ۳۰ درصد ماسه+ ۲۰ درصد برگ + ۲۰ درصد کود دامی یا ورمیکمپوست است.
- در طول این مدت سطح خاک را مرطوب و نه خیس حفظ کنید.
- دمای مناسب برای جوانه زنی بذر درخت ارغوان ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتی گراد است. معمولا بعد از گذشت ۱۵ روز تا یک ماه اولین جوانههای گیاه ظاهر میشود.