پیچ امین الدوله یا یاس امین الدوله (Himalayan honeysuckle )، که به نام علی خان امین الدوله است، اولین بار در باغ خود پرورش داده است. با رشد سریع، برای باغ های کوچک مناسب نیست، اما در فضاهای بزرگتر مانند باغ های بزرگ و پارک ها جذاب است.
این گیاه با خواص معطر خود به عنوان منبع خوشبو کننده طبیعی برای عطر سازی فضاها استفاده می شود. رایحه تازه و معطر آن، زیبایی و طراوت را به فضا های باز می آورد. در گذشته به عنوان روکش تزئینی برای آلاچیق ها و داربست های چوبی در خانه های قدیمی نیز استفاده می شد. بنابراین، از این گیاه به عنوان یک گیاه زینتی و مفید با ویژگی های جذاب در فضاهای سبز مختلف استفاده می شود. این گل زیبا بعنوان گل آپارتمانی هم استفاده می‌شود و دلیلش هم بخاطر زیبایی و عطری است که می‌تواند به فضای منزل ببخشد.
ویژگی های پیچ امین الدوله
از ویژگی‌های مهم گل پیچ امین الدوله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. بوی خوش گل:
گل های یاس پیچ امین الدوله بسیار زیبا هستند و دارای رنگ های متنوعی از سفید گرفته تا صورتی و زرد هستند که می توانند به زیبایی باغ یا فضای سبز بیافزایند. علاوه بر این، بوی مطبوع این گیاه آن را به گزینه ای عالی برای تزیین فضاهایی که می خواهید در آن احساس آرامش و سبزی داشته باشید تبدیل کرده است.
2. خصوصیات درمانی:
برگ و گل پیچ امین الدوله یاس خاصیت درمانی دارد. در طب سنتی از این گیاه برای درمان مشکلات تنفسی مانند سرفه و برونشیت استفاده می شود. علاوه بر این، برخی تحقیقات نشان داده است که ترکیبات موجود در این گیاه دارای خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی هستند.
3. رشد سریع و پوشش‌دهی:
یاس به سرعت رشد می کند و با درهم تنیدگی شاخه هایش می تواند به عنوان پوششی زیبا برای محافظت از حاشیه ها، ستون ها یا نمای ساختمان ها استفاده شود. این ویژگی آن را به یک انتخاب محبوب برای طراحی منظر و معماری سبز تبدیل می کند.
4. مقاومت به شرایط مختلف:
گل یاس پیچ امین الدوله به شرایط مختلف آب و هوایی و خاکی مقاوم است. این مقاومت آن را به گزینه ای مناسب برای کاشت در مناطق مختلف با شرایط بیولوژیکی متنوع تبدیل می کند.
بنابراین، یاس پیچ امین الدوله با ترکیب منحصر به فرد از زیبایی، خصوصیات درمانی، رشد سریع، و مقاومت، نه تنها به عنوان یک گیاه زینتی بلکه به عنوان یک گزینه کاربردی در زمینه‌های مختلف مورد توجه قرار گرفته است.
علت نامگذاری پیچ امین الدوله
این گیاه بسیار زیبا و با گل های معطرش در انواع رنگ های سفید و زرد شناخته می شود. ابتدا در دوران گلدهی گلهای آن با رنگ سفید شروع و سپس به تدریج زرد می شوند که زیبایی خاصی به این گل می بخشد.
نام پیچ امین الدوله از زمانی است که علی خان امین الدوله در زمان مظفرالدین شاه این گیاه را به عنوان یکی از زیباترین گل های زمان خود در باغ های خود کاشت. این مزرعه نه تنها به زیبایی طبیعت کمک کرد بلکه نقش مهمی در معرفی این گیاه به جامعه داشت.
نام پیچ از شکل و پیچیدگی شاخه های این گیاه گرفته شده است که زیبایی طبیعی آن را افزایش می دهد. این نام یادآور رشد پویا و پیچیده گیاه است که در تنوع و زیبایی شکل گرفته است.
انواع پیچ امین الدوله
آشنایی با گیاهان نشان می‌دهد که تنوع فراوانی در گونه‌ها و انواع آنها وجود دارد. در این زمینه، انواع مختلفی از یاس وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم:
· پریکلی منیوم
این نوع گل یاس که «پریکلی منیوم» نام دارد از انواع گل یاس امین الدوله است. این گل به دلیل بوی مطبوع، گلبرگ های لوله ای شکل آینه ای شکل و طیف رنگ های مختلف از سفید، کرم تا بنفش جلب توجه می کند. زمان گلدهی این گل از اواسط خرداد تا شهریور است که این گل های زیبا و دلپذیر به دلایل فصلی رنگ و شکوه خود را نشان می دهند.
· سروتینا
سروتینا یک نوع یاس است که شکوفه گل‌هایش به طور آهسته انجام می‌شود. این گیاه دارای دو نوع دورگه (زیرگروه) است، هر یک با ویژگی‌ها و ظاهر خاص خود:
- سروتینا با گلهای زرد پرتقالی:
این نوع سروتینا با گلهای زرد پرتقالی مشخص می‌شود و برگ‌های دائمی (به این معنی که تا زمستان سبز می‌مانند) دارد. این ویژگی‌ها به این گل زیبایی و تازگی خاصی اضافه می‌کنند.
- سروتینا با گلهای زرد ارغوانی:
نوع دیگری از سروتینا دارای گلهای زرد ارغوانی است و بیشتر در فصل تابستان شکوفه می‌دهد. این گونه نیز با زیبایی و زندگی رنگارنگ خود به فصل گلدهی جلب توجه می‌کند.
این تنوع در گونه‌های سروتینا، از طریق رنگ‌ها، نحوه شکفتن گل‌ها و ویژگی‌های برگ ها، این گیاهان را به گروه‌های مختلف تقسیم کرده و زیبایی متنوعی به جهان گل‌ها اضافه کرده است.
· بلژیکا
بلژیکا یکی از انواع گلهای گلابی است که به خاطر رنگ گلبرگ های مختلفش آن را متمایز کرده است. این گل دارای گلبرگ هایی است که رنگ های مختلفی از جمله آبی، صورتی، زرد و سفید دارد. مشاهده شده است که قسمت بیرونی این گلبرگ ها همیشه تیره تر از قسمت های دیگر است. بنابراین، این تفاوت در رنگ بندی گلبرگ ها زیبایی خاص و متفاوتی به گل بلژیکی می بخشد و آن را از انواع دیگر گل ها متمایز می کند.
· پیچ ژاپنی
پیچ ژاپنی یکی از انواع مقاوم یاس به شمار می رود و با انتشار گل های سفید از اردیبهشت تا زمستان ظاهری زیبا و جذاب دارد. این گل در برابر شرایط مختلف اقلیمی و محیطی مقاومت بالایی دارد. در دوره گلدهی گلبرگ های سفید این گیاه جلب توجه می کند. در پایان این دوره که گلدهی به پایان می رسد، گلبرگ ها زرد یا کرم می شوند که به زیبایی این گل می افزاید. از این رو پیچ ژاپنی با طولانی‌ترین فصل گلدهی از اردیبهشت تا زمستان و تغییر رنگ زیبای گلبرگ‌ها در پایان فصل، جزو گیاهان زینتی و محبوب باغ‌ها و فضاهای سبز مختلف است.
· پیچ چینی
پیچ چینی با گل های صورتی و برگ های بنفش است که به دلیل ترکیب رنگی جذابش به عنوان یک گل زینتی محبوب شناخته می شود. این گیاه با زیبایی گلهای صورتی و هماهنگی با برگ‌های بنفش، جلوه‌ای دلپذیر را در باغ‌ها و فضای سبز ایجاد می‌کند. پیچ چینی گلدار با دو رنگ جذاب خود زیبایی را به باغچه شما می بخشد.
· پیچ امین الدوله رتیکولاتا
پیچ امین الدوله رتیکولاتا، گونه‌ای از یاس با پاهای کوتاه است که عمدتاً در شیب‌ها کاشته می‌شود تا از ریزش خاک جلوگیری کند. این گیاه با شاخه‌های پیچیده و کوچک خود، گزینه‌ی مناسبی برای تزئینات باغچه‌ها و ورودی‌هاست. استفاده از آن می‌تواند به باغچه ورودی شما جلوه و زیبایی خاصی ببخشد.
شرایط نگهداری از پیچ امین الدوله
شرایط نگهداری این عبارتند از:
1) گلدان مناسب:
- انتخاب گلدان با فضای کافی برای جلوگیری از رشد ریشه‌ها به خارج از گلدان حائز اهمیت است.
- وجود منافذ زیر گلدان برای تهویه و زهکشی مناسب خاک حائز اهمیت است.
- قطر گلدان باید به اندازه نصف ارتفاع آن باشد.
2) خاک مناسب:
- استفاده از خاک با زهکشی مناسب برای بهبود عملکرد گیاه توصیه می‌شود.
- خاک حاصلخیز با داشتن اصلی‌ترین مواد مغذی بهترین نتیجه را به گل پیچ امین الدوله می‌دهد.
3) کوددهی:
- استفاده از کود حیوانی یا خاکبرگ به عنوان کود مناسب برای تقویت خاک توصیه می‌شود.
- کوددهی دو بار در سال، یک بار در اوایل بهار و یک بار در اواسط تابستان، کافی است.
4) آبیاری:
- حفظ رطوبت خاک در حد متناسب با نیاز گل پیچ امین الدوله ضروری است.
- آبیاری منظم و بر اساس نیاز گیاه باعث رشد بهتر و گلدهی زیباتر می‌شود.
- نور و دما:
- گل پیچ امین الدوله نیاز به نور مستقیم خورشید دارد.
- دمای مناسب برای گلدهی این گیاه در حدود ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد است.
1) هرس کردن:
- هرس کردن به صورت منظم در مراحل مختلف رشد و گلدهی گل پیچ امین الدوله موثر است.
- نوع هرس بسته به نوع گونه و سال گیاه متفاوت است.
آفات پیچ امین الدوله
آفات شایع پیچ امین الدوله شامل شته، کنه تارعنکبوتی و شپشک می‌شوند. گیاه در شرایط بهینه رشد معمولاً به مشکلات بیماری خاصی برنمی‌خورد، اما در محیط‌های سایه و مرطوب، برخی از بیماری‌های قارچی، به ویژه سفیدک پودری، ممکن است ظاهر شود.
خواص درمانی پیچ امین الدوله
پیچ امین الدوله یک گیاه چینی با خواص درمانی متعدد است:
- درمان تب: غنچه‌های این گل در داروهای چینی برای درمان علایم تب مورد استفاده قرار می گیرد.
- دفع سموم بدن و درمان اسهال: غنچه‌های این گیاه می‌توانند سموم بدن را دفع کرده و علایم انواع اسهال را رفع نمایند.
- تسکین زخم، ورم چشم، گلو و سینه: چای حاصل از تفت دادن غنچه‌ها در طب چینی به تسکین زخم و درمان ورم چشم، گلو و سینه کمک می‌کند.
- درمان سردرد: چای پیچ امین الدوله می‌تواند سردرد را تسکین دهد.
- ضدعفونی کننده و بهداشت دهان: جوشانده برگ های گیاه برای غرغره و دهان شویه به ویژه به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندگی آن استفاده می شود.
- درمان سرفه مزمن و آسم: عصاره گل این گیاه می تواند سرفه مزمن، آسم و اختلالات تنفسی را درمان کند.
- درمان عفونت مثانه: چای پیچ امین الدوله می تواند در درمان عفونت مثانه موثر باشد.
- آنتی باکتریال: چای این گیاه می تواند باکتری های عامل عفونت هایی مانند سل و سالمونلا را از بین ببرد.
- باز کردن راه های هوایی و درمان حالت تهوع: چای این گل می تواند راه های هوایی را باز کند و حالت تهوع ناشی از هپاتیت C را درمان کند.
- از بین بردن گرما، تورم و سموم خون و کبد: روغن این گیاه می تواند گرما، تورم و سموم را از خون و کبد دفع کند.
- درمان گلودرد، لکه های پوستی و جوش های ریز: روغن پیچ امین الدوله می تواند مشکلات گلو درد، لکه های پوستی و جوش های ریز را درمان کند.
- نرم شدن مو و جلوگیری از خشکی و شکنندگی: افزودن روغن گل به شامپو یا نرم کننده می تواند موها را نرم کرده و از خشکی و شکنندگی آن جلوگیری کند.
- با افزودن آن به آب حمام شادابی را افزایش دهید: چند قطره از این روغن گل که به آب حمام اضافه می شود می تواند شادابی را افزایش دهد.
روش تکثیر پیچ امین الدوله
تکثیر گیاه پیچ امین الدوله از طریق قلمه زدن انجام می شود. برای این کار از ساقه های تازه و جدید در فاصله 10 سانتی متری از نوک استفاده می شود. برگ های پایینی قلمه را جدا کرده و در بستر کاشت حاوی ماسه و ذغال سنگ نارس قرار می دهند. برای حفظ رطوبت از کیسه پلاستیکی شفاف استفاده می شود. علاوه بر این، ریشه قلمه ها در آب ریشه می گیرند. در حدود 2-3 هفته ریشه ها تشکیل شده و آب عوض می شود.
روش دیگر تکثیر از قلمه چوب است. در پاییز یا زمستان قلمه هایی به طول حدود 20-25 سانتی متر در بستر کاشت قرار داده و ریشه ها تشکیل می شود. یکی دیگر از تکنیک های این گیاه خم کردن ساقه های بلند و انعطاف پذیر است. ساقه ها به گونه ای خم می شوند که 15-20 سانتی متر از نوک آنها بالاتر از سطح زمین باشد. ساقه تا عمق 15 سانتی متری دفن شده و ریشه ها تشکیل می شوند. همچنین در صورت استفاده از بذر برای تکثیر، آن را در یخچال نگهداری می کنند، سپس در بهار در خاک مرطوب می کارند و در دمای مناسب جوانه می زنند.
جمع بندی
یاس امین الدوله گیاهی زیبا و معطر است که به دلیل لطافت و بوی مطبوع، دارای خواص درمانی و دارویی و همچنین افزایش زیبایی محیط است. این گل زیبا در باغ به خوبی رشد می کند و می تواند به زیبایی و طراوت محیط کمک زیادی کند. از آنجایی که یاس امین الدوله به وفور رشد می کند، برای فضاهای بزرگتر مانند حیاط خلوت بسیار مناسب است. این گیاه با بوی مطبوع و ظاهری جذاب، مورد علاقه بسیاری از افراد به حساب می آید. می توانید این گل زیبا را از طریق گلمون خریداری کنید و در اسرع وقت در محل زندگی خود تحویل و آن را بکارید.
